هر آنچه درباره تند خوانی باید دانست(4 نکته کلیدی + تست سرعت)
- تند خوانی چیست؟
- آیا تند خوانی فوایدی هم دارد؟
- علل کند خوانی
- قوانین مطالعه
- 4 نکته کلیدی
- تعیین سرعت مطالعه
- کلام آخر
در این مقاله قصد داریم تا شما را با مبحث تند خوانی آشنا کنیم اما قبل از آن بیایید به پرسش تند خوانی چیست و چه کاربردی دارد پاسخ دهیم.
تند خوانی چیست؟
تندخوانی مجموعه راهکارهای عملی و فنونی است که سرعت مطالعه را به شکلی چشمگیر افزایش می‌دهد و امکان یاد گیری صفحات پر شماری را در زمانی کوتاه فراهم می سازد.
آیا تند خوانی فوایدی هم دارد؟
تند خوانی فواید بسیاری دارد؛ همچون: تقویت حافظه، افزایش تمرکز، افزایش اعتماد به نفس، تقویت قدرت حل مسئله، صرفه جویی در زمان و…
حال که به این دو سوال پاسخ دادیم، بیایید بررسی کنید علل کند خوانی چیست.
علل کند خوانی
دلایل کند خوانی به 6 مورد اساسی تقسیم می شود:
1_ کلمه خوانی:
این مورد یعنی متن ها را کلمه به کلمه بخوانید که اشتباه است و درست آن خواندن چند کلمه و یا حتی جمله خوانی است که در ادامه بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
2_ بلند خوانی:
با صدا و یا حتی زیر لب خواندن، سرعت مطالعه شما را بسیار پایین می آورد و در تند خوانی امر بسیار اشتباهی است؛ چرا که پردازش مغز ما بسیار سریع تر از کارکرد زبان و دهان است؛ پس بلند خوانی ممنوع!
3_ برگشت غیر ارادی چشم به عقب:
راهکار برطرف کردن این امر غیر ارادی، خط بردن زیر کلمات با استفاده از انگشت و یا خط بر است. باید اضافه کرد این کار برای ابتدای تند خوانی است چرا که بعد ها با تمرین بسیار، وقتی که در این زمینه مهارت یافتید دیگر نیازی به خط بری نیست و آن موقع این امر نه تنها دیگر کمک به تند خوانی نکرده بلکه سرعت شما را کاهش می دهد.
4_ سر گردانی چشم بین خطوط:
حتما برای شما هم پیش آمده در هنگام خواندن یک متن، خط مورد نظر را گم کنید، خط تکراری، یک خط بالاتر یا یک خط پایین تر را ببینید و یا آن ها را جا به جا بخوانید. به این اتفاق سرگردانی چشم بین خطوط می گویند. روش برطرف کردن این مشکل نیز شبیه به مورد قبلی با استفاده از انگشت یا خط بر است؛ این امر همچنین باعث افزایش یادگیری و افزایش سرعت تمرکز نیز می شود.
5_ مکث طولانی چشم بر روی کلمات:
چشم به طور متوسط یک چهارم ثانیه روی هر کلمه مکث می کند؛ یعنی در هر ثانیه 4 کلمه و در هر دقیقه 240 کلمه. در حالی که تجربه نشان داده اکثر افراد برای اولین بار که سرعت خواندنشان را اندازه گیری می کنند کمتر به 240 کلمه می رسند. علت این عمل تمامی موارد بالا یعنی کلمه خوانی، بلند خوانی و… است. این مکث را نمی توان از بین برد اما می توان زمان آن را تا حدی کوتاه کرد و در دقیقه به 600_700 کلمه به بالا رسید. استفاده از خط بر در این مورد هم توصیه می شود.
6_ محدودیت حوزه دید:
این عبارت بدین معناست که در حالت عادی وقتی به یک متن نگاه می کنید چند کلمه را می توانید ببینید و درک کنید. این نکته که در ادامه به آن به صورت جداگانه خواهیم پرداخت، یکی از 4 نکته کلیدی در تند خوانی است.
حال نوبت به آن رسیده تا قوانین مطالعه کردم را یاد بگیریم.
قوانین مطالعه
1_ در حین مطالعه و تمرین بنشینید
لازمه ی شروع تند خوانی، تمرکز است که نحوه ی نشستن ما با آن، ارتباط مستقیم دارد.
بهترین نوع نشستن، بر روی صندلی در حالتی که پاها بر روی زمین قرار گرفته و بدن در وضعیت راحتی باشد است.
2_ زاویه ی خوبی داشته باشید
داشتن زاویه ی خوب از این جهت دارای اهمیت است که نشستن ما، با میزان دریافتی اکسیژن و نوع گردش خون در بدن رابطه مستقیم دارد و کمبود این دو مورد نیز باعث کاهش تمرکز و گیرایی می شود.
به هیچ عنوان در هنگام نشستن، بر روی کتاب خم نشوید. بهترین زاویه ی دید به گونه ای است که با صندلی زاویه ی 90 درجه داشت تا دید بهتری نسبت به کتاب داشته باشید.
3_ داشتن نور مناسب برای مطالعه
داشتن نور مناسب در مطالعه بسیار مهم است و بهترین نور موجود برای این کار، نور طبیعی خورشید است. اما بدانید در معرض تابش مستقیم نور خورشید بودن بسیار غلط است؛ از این رو می توانید بر فرض مثال در فاصله ی یک متری پنجره ای بنشینید که نور خورشید به آن می تابد.
حال سوالی که مطرح است این است که اگر چنین نوری در دسترس ما نباشد و یا شب باشد چه باید کرد. باید گفت در صورت عدم دسترسی به چنین موقعیتی، تنظیم چراغ های اتاق را به گونه ای قرار دهید که نه آنقدر آفتابی(نورد زرد رنگ) و نه آنقدر مهتابی(نور سفید رنگ) باشد؛ که ایده آل ترین حالت آن، 2 نور آفتابی و یک نور مهتابی است.
4_ داشتن حال خوب
اگر مشکلی برایتان پیش آمده و ناراحت هستید، مطالعه نکنید! صبر کنید و با حال خوب به این امر بپردازید؛ زیرا این کار مستلزم ذهنی آرام است و با ذهنی آشفته نمی توانید از تمام توان خود بهره گیرید.
5_ توقف و به عقب برگشتن ممنوع
در هنگام تند خوانی حتی اگر بخشی را متوجه نشدید، هرگز توقف نکنید و به عقب باز نگردید؛ زیرا قانون این کار این است که طوری مطالب را بخوانید که نیاز به توقف و به عقب برگشتن تحت هیچ گونه شرایطی نداشته باشید.
بعد از یادگیری قوانین مطالعه برویم تا به نکات کلیدی بپردازیم.
4 نکته کلیدی
1_ سرعت مطالعه:
سرعت مطالعه همان طور که به وضوح پیداست اشاره به تلاش برای یادگیری ((سریع تر خواندن)) دارد که با در نظر گرفتن علل کند خوانی که در بالا بیان شده و نباید ها در تند خوانی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت و در نهایت تمرین و تکرار، می توانیم به آن دست یابیم.
2_ حوزه دید:
نکته ی کلیدی دیگر افزایش حوزه دید است؛ حوزه دید یعنی ما به طور معمول در هنگام مطالعه ی یک متن، جملات آن را کلمه به کلمه میخوانیم.
مثال: جمله ی ((بسیاری از مردم در نه گفتن به دیگران مشکل دارند.)) را میخوانیم: بسیاری_از_مردم_در_نه_گفتن_به_دیگران_مشکل_دارند.
افزایش حوزه ی دید یعنی سعی کنیم به جای خواندن 1 کلمه در یک نگاه، آن را به 3_4 و یا حتی بیشتر افزایش دهیم.
3_ افزایش درک مطلب:
بر فرض مثال، ما با توجه به هر آن چه تا کنون راجع به تند خوانی گفته شد، به قدری پیشرفت کردیم که در مرحله ی 2 توانستیم با هر نگاه 4 کلمه را بخوانیم؛ اما اگر ما متوجه مفهوم آن چه که خواندیم نشویم، مطالعه و تند خوانی ما بیهوده خواهد بود و صرفا زمان خود را هدر داده ایم. پس یا انجام دادن کاری را شروع نکنید و یا آن را به درستی و اصولی یاد گرفته و پیش ببرید.
4_ افزایش حافظه:
نکته کلیدی چهارم و آخر، افزایش حافظه است. این امر نه تنها در کتاب خوانی و تند خوانی دارای اهمیت ویژه ای است، بلکه در بسیاری از بخش های زندگی آنقدر مهم است که ما در مقاله ای جدا به نام راه های تقویت حافظه تنها با ۷ روش به آن پرداخته ایم، که مطالعه ی آن خالی از لطف نیست.
افزایش حافظه از این رو حائز اهمیت است که:
تصور کنید شخصی تمام 3 نکته ی اول را فرا گرفته و شروع به خواندن کتاب می کند؛ اگر این شخص حافظه ی ضعیفی داشته باشد و با این همه تلاشی که تا این نقطه انجام داده است، بعد از خواندن یک متن آن را فراموش کرده و نتواند در ذهن بسپارد و چیز های جدیدی یاد بگیرد؛ پس فایده ی کار چه خواهد بود؟
پس نتیجه میگیریم:
تمامی این 4 نکته ی گفته شده مکمل یکدیگر هستند؛ به طوری که می توان مجموع این 4 اصل کلیدی را ((تند خوانی)) و کسی که به همه ی آن ها تسلط کافی را دارد، ((تند خوان)) نامید.
حال زمان آن رسیده تا یاد بگیریم سرعت مطالعه خود را تست کنیم.
تعیین سرعت مطالعه
- قدم اول: یک کتاب ترجیها غیر درسی و بدون تصویر را بیاورید و صفحه ای از آن را باز کنید.
- قدم دوم: زمان سنجی را روی یک دقیقه تنظیم کرده،دکمه ی شروع را زده و به راحتی همانند همیشه شروع به خواندن یک صفحه کنید.
- قدم سوم: حال با شنیدن صدای آلارم، دست نگه داشته و تا جایی که خواندید را علامت بزنید.
- قدم چهارم: تعداد کلمات قسمتی که خواندید را بشمارید و آن را یادداشت کنید. بر فرض مثال به عدد 200 کلمه رسیدید؛ این عدد که بر حسب واحد کلمه در دقیقه (wpm: word per minutes) می باشد، واحد سرعت تند خوانی شما است.
کلام آخر
مدتی زمان گذاشته و نکات بالا را مخصوصا 4 مورد کلیدی را به خوبی تمرین کنید و آن ها را فرا گیرید. سپس بار دیگر به روشی که به شما آموزش داده ایم، سرعت خود را سنجیده و شاهد پیشرفت چشم گیر خود در تند خوانی باشید.
